Procesaanpak voor inclusiviteit in projecten

Op verkeerskunde.nl verscheen een artikel over de samenwerking tussen CROW en Alzheimer Nederland. Hierin wordt stilgestaan bij de nog te verschijnen Leidraad Toegankelijkheid. Voor deze leidraad is een procesaanpak voor inclusiviteit in projecten ontwikkeld. Onderstaande tekst is een bewerking van dit artikel. Het oorspronkelijke artikel lees je hier.

Essentieel onderdeel van het ontwerpen van een inclusieve openbare ruimte is het creëren van bewustzijn voor betrokken professionals rondom toegankelijkheid en inclusiviteit, vanaf de start en in alle fasen van een project. Door deze onderwerpen in een vroeg stadium op te pakken, voorkomen we dat er veel tijd en energie in niet-inclusieve maatregelen gaat zitten en, belangrijker nog, werken we aan een inclusieve openbare ruimte.

Procesaanpak voor inclusiviteit in projecten

Om inclusiviteit vanaf het begin van elk project te integreren, zijn een aantal eisen belangrijk. Hieronder een schets van de procesaanpak in het kort: 

• Creëren van bewustzijn 
  Vanaf de start van een project wordt toegankelijkheid en inclusiviteit meegenomen. Deze onderwerpen zijn ook altijd een onderdeel in de mobiliteitsvisies en -plannen. 
• Niet verkenning ván, maar mét de doelgroep
  Mensen hebben de neiging om aannamen te doen. Om ervoor te zorgen dat onze beleidsmaatregelen effectief zijn, betrekken we belanghebbenden via meedenkgroepen (zoals bewoners) en klankbordgroepen (zoals belangenorganisaties) op meerdere momenten in het proces. 
• Beoordelen van de omgeving
  Grondige audits worden uitgevoerd om de toegankelijkheid van de openbare ruimte te beoordelen. Door de bestaande infrastructuur en faciliteiten te analyseren, kunnen knelpunten worden geidentificeerd en de nodige verbeteringen worden vastgesteld om een inclusieve omgeving te waarborgen
• Hulpmiddelen
  Als hulpmiddel van deze analyse kan de Inclusieve Beweegvriendelijke Omgeving Scan (Inclusieve BVO Scan) worden gebruikt. De Inclusieve BVO Scan is een gesprekstool. Een locatie wordt beoordeeld door met elkaar naar buiten te gaan. Stellingen over routes, locatie en voorzieningen worden beoordeeld en foto’s kunnen worden toegevoegd. In een afsluitend gesprek wordt inzichtelijk op welke thema’s verbeterpunten liggen en waar deze verbeterpunten liggen. 
• Inclusief ontwerpen
  Ontwerpers moeten voldoen aan technische eisen en rekening houden met verschillende belangen zoals bijvoorbeeld klimaatadaptief en circulair ontwerpen. Sweco heeft samen met Kenniscentrum Sport en Bewegen een ontwerpchecklist gemaakt waarin ontwerpprincipes uit verschillende bestaande bronnen zijn samengevoegd. Deze checklist geeft ontwerpprincipes voor het ontwerpen en inrichten van een inclusieve beweegvriendelijke openbare ruimte. 

De 6 B’s:

Bij de genoemde audits en checklists wordt gebruik gemaakt van onderstaande criteria als ‘geleidelijn’ om te voldoen aan een inclusieve omgeving volgens de 6B’s: 

1. Beschikbaar: Is het er als mensen het nodig hebben, bijvoorbeeld tijdens openingstijden?
2. Bereikbaar: Kan iedereen er komen, bijvoorbeeld met het openbaar vervoer en is de route niet te lang (onnodig omlopen)?
3. Betreedbaar: Kan iedereen er gemakkelijk naar binnen of buiten, ook als je geentrappen kunt nemen?
4. Bruikbaar: Kunnen mensen er doen wat ze van plan zijn?
5. Begrijpelijk: Vindt iedereen gemakkelijk zijn weg en begrijpt iedereen alle informatie?
6. Betrouwbaar: Voelt iedereen zich veilig en welkom? Blijft de locatie onder diverse omstandigheden betrouwbaar in gebruik?

Lees de volledige versie van dit artikel op verkeerskunde.nl