Integrale toegankelijkheidsrichtlijnen voor openbare ruimte en bushaltes

Zelfredzaamheid en zelfstandige mobiliteit zijn belangrijke voorwaarden om aan het maatschappelijk verkeer te kunnen deelnemen. Daarvoor is het nodig dat bushaltes en de openbare buitenruimte toegankelijk zijn voor mensen met én zonder beperkingen. Wegbeheerders, ontwerpers en beleidsmedewerkers hebben behoefte aan eenduidige richtlijnen om die toegankelijkheid te realiseren. CROW heeft om die reden de integrale ‘Richtlijn toegankelijkheid’ opgesteld. Het inrichten van looproutes, bushaltes, parkeerplaatsen en reis- en route-informatie staat beschreven. Daarnaast heeft het KpVV een flink aanbod aan beleidsmatige informatie over nut- en noodzaak van toegankelijkheid en het stimuleren van het gebruik van toegankelijk busvervoer.

Toegankelijkheid van de openbare ruimte en het openbaar busvervoer is in allerlei verdragen en wetten geregeld. In het VN-verdrag voor rechten van mensen met een handicap staat dat iedereen toegang moet kunnen hebben tot de fysieke omgeving en tot vervoer. Nederland heeft aangegeven dit verdrag te ratificeren. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor planvorming en inrichting van de lokale openbare ruimte, waaronder de haltes aan gemeentelijke wegen. Daarnaast zijn gemeenten volgens de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) verplicht om burgers te ondersteunen om maatschappelijk te kunnen participeren. Verder regelen de nieuwe Europese verordening Passagiers-rechten en de Wet gelijke behandeling een goede toegankelijkheid van openbaar vervoer bussen en halteplaatsen.

Verouderde en versnipperde kennis

Ondanks de geldende wetten zijn er in de praktijk nog een aantal problemen, zo blijkt uit een probleemverkenning door het ministerie van VWS in 2011. De openbare ruimte is nog niet voor iedereen toegankelijk. Er zijn voor dit probleem meer oorzaken te noemen, maar een daarvan is de veelheid aan richtlijnen. Er is behoefte aan eenduidigheid, samenhang en afstemming van toegankelijkheidsrichtlijnen. CROW wil met het uitbrengen van de publicatie 337 ‘Richtlijn toegankelijkheid’ de bestaande richtlijnen bundelen én verouderde kennis actualiseren. Het KpVV heeft meegewerkt aan deze richtlijn en daarnaast de factsheet Toegankelijkheid Leeft! opgesteld, waarin aandacht is voor nieuwe wet- en regelgeving, handvatten voor gemeentelijk beleid, mentale toegankelijkheid, en technische ontwikkelingen. 

Toename senioren vergroot de noodzaak

Het aantal senioren ouder dan 75 jaar neemt toe: naar verwachting groeit dit aantal van 1,1 miljoen in 2011 naar 2,4 miljoen in 2040. Meer dan in het verleden leiden veel senioren een actief leven. Ze werken langer door en participeren meer in activiteiten buitenshuis. Senioren moeten zelfstandig kunnen blijven winkelen, reizen en recreëren. Het ouder worden gaat echter veelal gepaard met beperkingen. Wegontwerpers moeten zich bewust zijn van die beperkingen in combinatie met de veranderende behoeften van senioren. De noodzaak van een integrale toegankelijkheid is daarmee nog meer toegenomen.

Publicatie

CROW-publicatie 337 ‘Richtlijn toegankelijkheid’ is te bestellen bij CROW en daar ook beschikbaar in de Online Kennismodule Meubilair en Installaties. 

Aan deze publicatie heeft een werkgroep gewerkt, bestaande uit medewerkers van CROW, KpVV, gemeenten, provincies, belangenverenigingen, adviesbureaus en vervoersbedrijven.